×

Deel deze pagina

Goed in je vak? Nog drie jaar lang leren!

Goed in je vak? Nog drie jaar lang leren!

Hoe leer en groei je als professional, of ondernemer, als je ‘eenzaam’ aan de top van een onderneming staat? Elk werk en elke uitdaging is een vak. Hoe kom je al groeiend tot ‘vakmanschap’?

In het gilden-systeem van de Middeleeuwen waren er een paar regels die de opleiding van nieuwe vakmensen garandeerden. In hun belang en in het maatschappelijk belang. 

Eerst was er de fase van leerling. Na een algemene basisopleiding te hebben gevolgd kon een jongere in dienst komen bij een Gilde. Meisjes bijv. als naaister, en jongens bijv. als timmerman. De tientallen verschillende Gilden werden geleid door de Meesters die elk hun eigen praktijk of atelier hadden. Als een Meester de leerling goed genoeg vond, na een periode van drie tot vijf jaar te hebben gewerkt, kon een leerling aan een specifieke Meester worden gekoppeld. Hij was niet meer een algemene knecht voor allen, maar voor één. De Meester accepteerde hem dan als Gezel. Hij kwam zelfs inwonen bij de Meester en werd zijn Gezelschap.

Dat deed de Meester niet zomaar want de Meester had de plicht om de Gezel alles te leren wat hij wist. Alles. Een mooi uitgangspunt voor scholing. Na wederom 3 tot 5 jaar was de Gezel klaar, en kon in principe even veel als zijn Meester. Weliswaar met minder ervaring, maar toch klaar om ook Meester te worden. Maar…

Dan volgde de bijzondere fase van het Reizen. In het Duits: ‘Auf der Walz gehen’. Een reizend gezel werd dus een Reisgezel. Gedurende 3 jaar werd de Reisgezel geacht altijd verder dan 50 kilometer van zijn oude Meester verwijderd te zijn. Hij kreeg 5 munten mee, geen groot bedrag, en had de plicht er ook 5 mee terug te nemen. Niet meer en niet minder. Dat onderstreept het belang van scholing in plaats van geld verdienen. Het was duidelijk dat je nog niet klaar was.

Een reizend Gezel had het recht om bij een Meester in een andere stad aan te kloppen en daar tegen kost en inwoning mee te werken. Een gezin onderhouden was er dus niet bij. Daarom was de eis dat een Gezel nog vrij moest zijn, ongetrouwd. Vandaar dus: Vrijgezel.

De Meester gaf de Gezel nog één ding mee: een geheim. Hij leerde de Gezel namelijk de geheime handdrukken waarmee de Gezel de andere Meesters kon begroeten en waarmee hij zijn status als ‘afgestudeerd’ Gezel kon aantonen, ook al was hij ver van huis. Deze handgrepen waren uiteraard zeer geheim. Dit gebruik komt vandaag de dag nog terug bij de Vrijmetselaars.

Pas als de Reisgezel na drie jaar en één dag terugkwam mocht hij beginnen aan zijn Meesterproef of Meesterwerk. Een stuk waarin de top van wat op dat moment mogelijk was moest worden getoond. En ook dat was geen vrijkaartje naar de titel van Meester. Alleen de besten van de besten van de besten konden zo Meester worden.

Een mooi verhaal, maar wat moet je er mee?

Ten eerste is het goed om te zien dat je van veel verschillende Meesters moet leren. Zoek dus aansluiting bij ondernemers en professionals die verder zijn dan jij. Herken en erken je gaten en hiaten en ga op zoek naar iemand die daar verder in is. En vraag hem/haar gewoon om je Meester te worden. Dat vraagt nederigheid, en dat is precies de bedoeling. Een nederige houding is nodig om te leren. Ook voor succesvolle ondernemers.

Ten tweede is het goed om te zien dat je niet tot je eigen leefwereld en cultuur moet beperken. Ga zo ver mogelijk weg. Gun jezelf om de grens over te gaan, een lange reis te maken en je oor te luisteren te leggen bij ondernemers en professionals in andere landen. Die het vak vanuit een andere cultuur, marktdynamiek, wetgeving en gebruiken hebben geleerd.

Ten derde is er het officiële moment van de Meesterproef. Een moment waar naartoe werd gewerkt. Definieer na goed onderzoek als ondernemer ook jouw meesterproeven en vraag je Meester(s) en collega-ondernemers deze te beoordelen. Het hoeft geen handwerk te zijn, het kan ook een heel nieuw type onderneming zijn of een zeer bijzonder project. Wees daarin niet bang om opbouwende kritiek te krijgen: dat is het cadeau.

Tenslotte: zonder leerlingen geen Meester. Zoek dus een tweetal leerlingen die je het waard vindt om alles te leren wat jij weet! Hoe gaaf zou dat zijn, voor hen en voor jou. In deze interactie zul je meer leren dan je ooit had gedacht.

In mijn boek beschrijf ik dit uitgebreid.

Voor succesvolle ondernemers is persoonlijke groei gekoppeld aan bedrijfsgroei. Zoek die groei. Bijvoorbeeld in het programma ‘Reisgezel naar Meesterschap‘. En volg Frisse Bronnen op Facebook voor updates over meer meester-ondernemers.